Dichtgeknepen Keel Gevoel door Stress: Oorzaken, Symptomen en Oplossingen
Stress is een veelvoorkomend probleem in de moderne samenleving en kan zich op verschillende manieren manifesteren. Een van de minder bekende symptomen is een dichtgeknepen keel gevoel. Minder bekend maar toch komt het regelmatig voor. Dit gevoel van een dichtgeknepen keel kan vaak samengaan met andere klachten zoals slikproblemen, keelpijn of heesheid. Misschien heb je het zelf ook wel ervaren of heb je er regelmatig last van.
Wat is een Dichtgeknepen Keel Gevoel?
Een dichtgeknepen keel gevoel, ook wel bekend als “globusgevoel” of “globus pharyngeus,” is het gevoel dat er iets vastzit in de keel, zonder dat er een fysieke obstructie is. Het globus gevoel is een ongemakkelijk en vaak aanhoudend gevoel van een brok of vreemd gevoel in de keel. Dit kan variëren van een licht ongemak tot een gevoel van verstikking. Het is een veelvoorkomend symptoom dat vaak geassocieerd wordt met stress en angst.
Het kan voelen alsof er iets vastzit in de keel, zonder dat dit daadwerkelijk het geval is. Je ervaart het gevoel alsof je minder lucht krijgt dan normaal, alsof er minder ruimte is om te ademen door een knijpend gevoel vanaf de buitenkant van je keel. Net alsof iemand je keel dichtknijpt. Misschien merk je daardoor dat je de neiging hebt om zo nu en dan eens een flinke hap lucht te nemen zodat je weer voldoende zuurstof binnenkrijgt. Voor een kort moment biedt dat verlichting waarna je al snel weer merkt dat je het knijpende gevoel weer ervaart.
De Relatie tussen Stress en een Dichtgeknepen Keel
Stress kan een aanzienlijke impact hebben op het lichaam en kan leiden tot diverse fysieke klachten, waaronder een dichtgeknepen keel gevoel. Stress zorgt ervoor dat spieren gespannen raken, vooral in de keel. Bij stress kunnen vooral bepaalde keel- en halsspieren gespannen raken, wat het gevoel van een dichtgeknepen keel versterkt. Dit veroorzaakt het gevoel van een dichtgeknepen keel.
Oorzaken van een Dichtgeknepen Keel Gevoel
Klachten ontstaan door verschillende factoren, zoals stress, allergieën en lichamelijke aandoeningen. Hieronder worden de belangrijkste oorzaken besproken:
- Stress en Angst: Psychologische stress en angst zijn de meest voorkomende oorzaken. De spanning die wordt veroorzaakt door stress kan de spieren in de keel aanspannen, wat leidt tot een benauwd gevoel. Door stress produceert het lichaam meer adrenaline wat ervoor zorgt dat spieren zich aanspannen, ook de spieren in je keel. Langdurige stress kan bovendien chronische spierspanning veroorzaken, wat het probleem verergert. Mensen met angststoornissen kunnen vaker last hebben van dit symptoom omdat hun lichaam voortdurend in een staat van verhoogde alertheid verkeert. Ook kan stress zorgen voor een toename van slijm in de keel, wat het gevoel van een brok kan versterken.
- Maagzuur Reflux: Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) kan leiden tot irritatie in de keel en een gevoel van verstikking. Maagzuur dat terugvloeit naar de slokdarm kan de slijmvliezen irriteren en ontstekingen veroorzaken, wat bijdraagt aan het gevoel van een dichtgeknepen keel. Symptomen van reflux kunnen ook brandend maagzuur, zure oprispingen en een bittere smaak in de mond omvatten.
- Spierproblemen: Problemen met de spieren in de keel of slokdarm kunnen ook bijdragen aan dit gevoel. Bijvoorbeeld, disfunctie van de bovenste slokdarmsfincter (de kringspier die ervoor zorgt dat maagsap niet makkelijk terug kan vloeien naar de slokdarm) kan leiden tot een gevoel van een brok in de keel. Spierkrampen of spasmen in de keel kunnen ook voorkomen, vooral bij mensen met spierziekten of neurologische aandoeningen.
- Verkeerd stemgebruik, overbelasting van de stembanden en spanning in het strottenhoofd kunnen eveneens leiden tot een dichtgeknepen keelgevoel. Door verkeerd gebruik van de stem kunnen de stembanden en omliggende spieren overbelast raken, wat resulteert in spierspanning en klachten zoals een brokgevoel of een dichtgeknepen keel.
- Allergieën: Allergische reacties kunnen zwelling en irritatie in de keel veroorzaken. Dit kan het gevolg zijn van voedselallergieën, seizoensgebonden allergieën of allergieën voor bepaalde stoffen zoals pollen of stof. Bij allergieën kunnen ook symptomen zoals jeukende ogen, loopneus en huiduitslag optreden. Problemen met de neus en neusbijholten kunnen eveneens een gevoel van druk of ongemak in de neus en keel veroorzaken.
- Droge Keel of Mondademhaling: Mondademhaling kan leiden tot een droge en geïrriteerde keel, doordat de luchtwegen en het slijmvlies uitdrogen. Een geïrriteerde keel is vaak het gevolg van onvoldoende speekselproductie en blootstelling aan droge lucht.
- Irritatie: Irritatie van de keel kan ontstaan door overmatig schrapen van de keel, wat de slijmvliezen kan beschadigen en klachten kan verergeren. Ook kan een teveel aan slijm in de keel bijdragen aan het ontstaan van een brokgevoel en verdere irritatie.
- Psychosomatische Oorzaken: Soms kan een dichtgeknepen keel gevoel optreden zonder duidelijke fysieke oorzaak, puur door psychologische factoren. Dit kan het gevolg zijn van onderliggende emotionele problemen of een reactie op traumatische gebeurtenissen. Mensen die veel stress ervaren, kunnen psychosomatische symptomen ontwikkelen als een manier waarop hun lichaam reageert op emotionele spanning.
Andere oorzaken zijn onder meer een vergrote schildklier, die druk op de keel kan uitoefenen en een brokgevoel kan veroorzaken. Ook kunnen andere lichamelijke aandoeningen, zoals infecties of tumoren, bijdragen aan het ontstaan van deze klachten.
Symptomen en Diagnose
Symptomen van een dichtgeknepen keel gevoel kunnen variëren, maar de meest voorkomende zijn:
- Een gevoel van verstikking of druk in de keel: Dit kan aanvoelen alsof er iets vastzit in de keel of alsof de keel wordt samengedrukt. Dit gevoel kan continu aanwezig zijn of komen en gaan, afhankelijk van de mate van stress of andere triggers. Wanneer de spanning in de hoofd- en halsspieren toeneemt, bijvoorbeeld bij chronische hyperventilatie, kan dit het gevoel van een dichtgeknepen keel versterken.
- Moeite met slikken: Patiënten kunnen het gevoel hebben dat voedsel of drinken moeilijk door de keel gaat. Dit kan leiden tot angst bij het eten of drinken, wat op zijn beurt de stress kan verhogen en de symptomen kan verergeren.
- Droge keel: Dit kan gepaard gaan met het gevoel van irritatie of kriebel in de keel. Een droge keel kan ook een gevolg zijn van mondademhaling, vooral tijdens stressvolle situaties of bij allergieën.
- Het gevoel dat er iets vastzit in de keel, ondanks geen fysiek object aanwezig is: Dit kan een aanhoudend en storend gevoel zijn dat de dagelijkse activiteiten beïnvloedt. Het gevoel kan verergeren door te slikken of te praten, wat het ongemak vergroot. Indien het dichtgeknepen keel gevoel niet tijdig wordt behandeld, kunnen langdurige klachten ontstaan die voor ongerustheid zorgen.
Voor de diagnose kan een arts verschillende methoden gebruiken, zoals:
- Anamnese: Een gedetailleerde medische geschiedenis om onderliggende oorzaken te identificeren. Dit kan vragen omvatten over stressniveaus, levensstijl, eetgewoonten en eerdere medische aandoeningen. De arts kan ook vragen stellen over de frequentie en ernst van de symptomen.
- Fysiek Onderzoek: Inspectie van de keel en slokdarm om zichtbare tekenen van irritatie, zwelling of andere afwijkingen te identificeren. De arts kan ook luisteren naar de ademhaling en de hartslag om andere mogelijke oorzaken uit te sluiten. Soms wordt geadviseerd om oefeningen waarbij ontspanning van de keel- en halsspieren centraal staat, toe te passen om de klachten te verminderen.
- Endoscopie: Een procedure waarbij een flexibele buis met een camera wordt gebruikt om de binnenkant van de keel en slokdarm te bekijken. Dit helpt bij het identificeren van eventuele fysieke obstructies of afwijkingen. Tijdens de endoscopie kan de arts ook weefselmonsters nemen voor verder onderzoek.
- Bloedonderzoek: Om eventuele infecties of allergieën uit te sluiten. Dit kan helpen bij het identificeren van onderliggende gezondheidsproblemen die bijdragen aan de symptomen. Bloedonderzoek kan ook worden gebruikt om de functie van de schildklier te controleren, aangezien schildklierproblemen soms een dichtgeknepen keel gevoel kunnen veroorzaken.
Oplossingen en Behandelingsmogelijkheden
Er zijn verschillende manieren om een dichtgeknepen keel gevoel te behandelen, afhankelijk van de oorzaak:
- Stressmanagement: Technieken zoals mindfulness, meditatie, yoga en ademhalingsoefeningen kunnen helpen de stress te verminderen. Regelmatige ontspanningstechnieken kunnen de spierspanning in de keel verminderen. Het bijhouden van een stressdagboek kan ook nuttig zijn om triggers te identificeren en beter te beheren. Psychosomatische spanningen kunnen zich uiten in verschillende lichamelijke klachten, waaronder een dichtgeknepen keel gevoel.
- Medicatie: In sommige gevallen kunnen medicijnen zoals antidepressiva of anti-angst medicatie worden voorgeschreven. Deze kunnen helpen de symptomen van stress en angst te beheersen, wat op zijn beurt de keelspanning vermindert. Het is belangrijk om deze medicijnen onder begeleiding van een arts te gebruiken, aangezien ze bijwerkingen kunnen hebben.
- Leefstijlveranderingen: Gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en voldoende slaap kunnen de symptomen helpen verminderen. Een gebalanceerd dieet kan ook helpen om maagzuur reflux te voorkomen. Vermijd voedingsmiddelen en dranken die de keel kunnen irriteren, zoals alcohol, cafeïne en gekruid voedsel.
- Therapie: Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan effectief zijn bij het behandelen van de onderliggende angst of stress. CGT helpt patiënten bij het ontwikkelen van copingstrategieën om stress te beheersen. Het kan ook nuttig zijn om te werken aan het veranderen van negatieve denkpatronen die bijdragen aan stress en angst. Daarnaast kan logopedie behulpzaam zijn bij het verminderen van spanning in het keelgebied door middel van specifieke oefeningen en begeleiding.
- Behandeling van Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD): Als maagzuur reflux de oorzaak is, kunnen maagzuurremmers worden voorgeschreven. Het aanpassen van het dieet en het vermijden van eten dat slokdarmslijmvlies kan prikkelen zoals citrusvruchten en peper kan ook helpen. Vermijd het liggen direct na het eten en til het hoofdeinde van het bed op om nachtelijke reflux te verminderen. Na een succesvolle behandeling kunnen de klachten soms definitief verdwenen zijn.
Preventieve Tips
Voorkomen is beter dan genezen. Hier zijn enkele preventieve tips om een dichtgeknepen keel gevoel te vermijden:
- Beheer Stress: Probeer stressfactoren in je leven te minimaliseren en neem regelmatig pauzes om te ontspannen. Het ontwikkelen van een stressmanagementplan kan helpen om dagelijkse spanningen te verminderen. Zoek naar activiteiten die je helpen ontspannen, zoals wandelen, lezen of hobby’s beoefenen.
- Gezond Eten: Vermijd voedingsmiddelen die maagzuur kunnen verergeren, zoals gekruid of vet voedsel. Eet kleinere, frequente maaltijden in plaats van grote maaltijden om maagzuur reflux te voorkomen. Probeer langzaam te eten en goed te kauwen om de spijsvertering te bevorderen.
- Regelmatige Beweging: Lichaamsbeweging helpt bij het verminderen van stress en het verbeteren van de algehele gezondheid. Aerobe oefeningen zoals wandelen, joggen of fietsen kunnen bijzonder nuttig zijn. Probeer ten minste 30 minuten per dag matige lichaamsbeweging te krijgen.
- Hydratatie: Drink voldoende water om je keel vochtig en gezond te houden. Het vermijden van uitdroging kan helpen om irritatie in de keel te voorkomen. Probeer cafeïnehoudende en suikerhoudende dranken te beperken, omdat deze kunnen bijdragen aan uitdroging.
- Stop met Roken: Roken kan de keel irriteren en bijdragen aan een dichtgeknepen gevoel. Het stoppen met roken kan de symptomen verminderen en de algehele gezondheid verbeteren. Als je moeite hebt met stoppen, overweeg dan om hulp te zoeken bij een arts of een ondersteuningsgroep.
- Vermijd Irriterende Stoffen: Probeer om blootstelling aan irriterende stoffen zoals vervuiling, rook en chemische dampen te minimaliseren. Deze stoffen kunnen de keel irriteren en bijdragen aan het gevoel van een dichtgeknepen keel.
- Beheer Allergieën: Als je allergieën hebt, werk dan samen met een arts om een effectief behandelplan op te stellen. Dit kan het gebruik van antihistaminica of andere allergiemedicatie omvatten. Vermijd bekende allergenen zoveel mogelijk en houd je omgeving schoon om allergenen te verminderen.
- Zoek hulp van een Professional: Als je merkt dat stress en angst een significante impact hebben op je dagelijks leven, overweeg dan om met een psycholoog of counselor te praten. Het kan helpen om je gevoelens en klachten onder woorden te brengen; het uitspreken van wat je ervaart kan stress verminderen en klachten voorkomen. Professionele begeleiding kan je helpen om effectieve strategieën te ontwikkelen om met stress om te gaan.
Complicaties bij een Dichtgeknepen Keel Gevoel
Hoewel een dichtgeknepen keel gevoel vaak onschuldig is en vanzelf kan verdwijnen, is het belangrijk om alert te zijn op mogelijke complicaties. Wanneer het keel gevoel langere tijd aanhoudt of verergert, kunnen er verschillende lichamelijke klachten bijkomen. Zo kan het dichtgeknepen gevoel in de keel leiden tot meer keelpijn, moeite met slikken en zelfs benauwdheid. Dit kan op zijn beurt weer zorgen voor hoofdpijn, een verhoogd gevoel van angst en een verminderde kwaliteit van leven. Het dagelijks functioneren kan hierdoor flink worden beïnvloed, bijvoorbeeld doordat eten, drinken of spreken lastiger wordt. Sommige mensen ervaren hierdoor sociale isolatie of een gevoel van eenzaamheid.
In zeldzame gevallen kan een dichtgeknepen keel gevoel wijzen op een ernstigere lichamelijke oorzaak, zoals een kwaadaardige afwijking. Denk hierbij aan keelkanker, waarbij het belangrijk is om tijdig een huisarts of KNO-arts te raadplegen. Zeker als de klachten niet vanzelf overgaan, steeds erger worden of gepaard gaan met andere symptomen zoals gewichtsverlies, aanhoudende heesheid of bloed ophoesten, is het verstandig om medische hulp in te schakelen. Een KNO-arts kan de keel grondig onderzoeken en indien nodig aanvullend onderzoek doen om een duidelijke oorzaak vast te stellen.
Daarnaast kan een dichtgeknepen keel gevoel ook het gevolg zijn van onderliggende aandoeningen zoals gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) of een allergie. In deze gevallen is het essentieel om de onderliggende oorzaak aan te pakken om de klachten definitief te laten verdwijnen. Het behandelen van reflux of het vermijden van allergenen kan het keel gevoel aanzienlijk verminderen.
Voor meer informatie over keelaandoeningen en het dichtgeknepen keel gevoel kun je terecht bij de Nederlandse Vereniging van KNO-artsen. Blijf niet te lang rondlopen met klachten en neem bij twijfel altijd contact op met je huisarts of een KNO-arts. Zo voorkom je dat de klachten verergeren en kun je samen op zoek gaan naar een passende oplossing.
Conclusie
Een dichtgeknepen keel gevoel kan ongemakkelijk en soms beangstigend zijn, vooral wanneer het wordt veroorzaakt door stress. Begrijpen hoe stress en andere factoren bijdragen aan dit gevoel is een goede stap naar verlichting. Door stressmanagement, gezonde leefgewoonten en, indien nodig, medische behandeling, kunnen de symptomen effectief worden beheerd. Als je aanhoudende klachten hebt, is het belangrijk om een arts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Door de juiste stappen te nemen, kun je de controle over je gezondheid terugkrijgen en het ongemak van een dichtgeknepen keel gevoel verminderen. Onthoud dat het beheren van stress en het onderhouden van een gezonde levensstijl essentieel zijn voor je algehele welzijn. Met de juiste aanpak kun je het gevoel van een dichtgeknepen keel effectief verminderen en een betere kwaliteit van leven ervaren.
Herken jij dit benauwde gevoel in je keel door stress?
Je bent niet de enige – en je hoeft het niet alleen op te lossen. In de online training “De PiekerSTOP Methode” leer je stap voor stap hoe je meer rust in je hoofd krijgt, je stress vermindert zodat je weer vrij kunt ademen.