Niet kunnen slapen door piekeren - Wat kun je eraan doen?

Lig jij uren wakker voordat je in slaap valt? Of wordt je midden in de nacht wakker waarna je niet meer in slaap kunt vallen omdat de piekergedachten toeslaan? Het is heel vervelend als je niet kunt slapen door het piekeren. Het piekeren zelf is al vermoeiend en de volgende dag ben je helemaal met geen stok vooruit te branden. Laat staan dat dit patroon al een tijd bestaat. 

Is niet kunnen slapen door piekeren normaal?

Ja en nee. 

Nee het is niet normaal om zoveel te piekeren dat je daardoor niet in slaap valt. Ja omdat je niet de enige bent die dit heeft. Je bent niet de enige die piekert en je bent ook niet de enige waarbij juist de piekergedachten 's avonds of 's nachts toe lijken te slaan. Je bent niet de enige die moeilijk in slaap kan komen vanwege piekergedachten en daardoor urenlang wakker kan liggen. 

Waarom juist ‘s nachts die piekergedachten?

Dit heeft meerdere redenen. Ten eerste heb je als je in bed ligt minder afleiding dan overdag. De dagelijkse dingen zoals opruimen, werken, de kinderen, sociale contacten etc. zijn gedaan en nu ben je alleen met je gedachten.

Daarnaast kun je niet direct actie ondernemen op je gedachten. Misschien dat je overdag geruststelling zou zoeken bij iemand over iets waar je je zorgen over maakt. Dat kan nu niet. Midden in de nacht een vriendin bellen is natuurlijk niet iets dat je op dat moment doet. Die gedachten die je hebt zul je dus zelf moeten parkeren.

En misschien nog wel de belangrijkste reden is dat je hersenen nu eenmaal 's nachts anders werken dan overdag. Het deel van je hersenen waar je emoties en gedachten gereguleerd worden is minder actief. Daarom lijkt alles erger dan overdag. Je rem op angstige gevoelens gaat er wat af als het ware. Terwijl het deel van de hersenen dat ervoor zorgt dat je begint te (dag)dromen juist actiever wordt. De combinatie van fantasie en emoties is dus niet zo handig en kan leiden tot piekergedachten als je daar gevoelig voor bent of momenteel stress ervaart in je leven. 

Wat kan ik doen om beter te slapen...en minder te piekeren?

Dit begint al overdag. Om 's nachts beter te slapen en in de avond sneller in slaap te vallen is het belangrijk om hier overdag aan te werken. Dit zal niet van de een op de andere dag veranderen dus hou er rekening mee dat je gedurende een langere periode hier mee bezig zult zijn om je gepieker te verminderen. 

• Ga wandelen in de natuur
  Regelmatig wandelen zorgt voor een lager stressniveau in je lichaam en een betere doorbloeding, ook in je hersenen. Onderzoek wijst uit dat regelmatig bewegen en sporten de hersenfuncties verbetert.
  
  
• Los echte problemen op
  Als jij steeds piekert over bijvoorbeeld je baan, een ruzie, een keuze of wat dan ook. Hak die knoop door en ga het gesprek aan met iemand. Of accepteer de situatie als er niks aan te veranderen valt. Als jij het aandurft om je probleem echt onder ogen te komen en het aan te pakken heb je namelijk niks meer om over te piekeren.
  
• Bouw je dag af
  Zorg ervoor dat je de dag rustig afsluit en niet je laptop dichtklapt, je bed in springt en verwacht dat je direct kunt slapen. Nee. Neem de tijd om in de avond tot rust te komen. Dit betekent ook dat je niet te laat moet sporten of met een volle maag naar bed moet gaan.
  
• Neem een piekerkwartier
  Zet een wekker en zet deze op een kwartier. Niet langer, niet korter. Neem een pen en papier en schrijf al je piekergedachten en andere gedachten die in je opkomen tijdens dat kwartier op. Probeer zo hard mogelijk te piekeren en daarna is het klaar. Het is namelijk zo dat hoe harder jij probeert om niet te piekeren, hoe meer je hersenen dit graag willen. Je mag dus wel piekeren, maar alleen tijdens je piekerkwartier. 

Dit zijn maar een paar dingen die je kunt doen om je piekeren aan te pakken. In de PiekerSTOP training vind je uiteraard nog veel meer informatie en oefeningen. 

Wat moet je vooral niet doen?

Nou, je heel erg zorgen maken over het niet slapen. 

Dit is makkelijker gezegd dan gedaan dat begrijp ik ook wel. Maar wanneer jij je zorgen maakt over dat je niet slaapt en alle gevolgen daarvan zorgt dit er juist voor dat je het probleem in stand houd. Je ervaart meer stress waardoor je veel moeilijker in slaap valt. 

Zet je gedachten aan de kant door juist overdag met je piekergedachten aan de slag te gaan. Als je piekert is het belangrijk om hier mee aan de slag te gaan op een moment dat het ook kan. Overdag dus.  ‘S avonds en ‘ s nachts doe je een ontspanningsoefening zodat je je gedachten en jezelf kalmeert. Je kunt hiervoor een app downloaden of een simpele oefening doen waarbij je je bijvoorbeeld focust op je ademhaling en de gedachten die je hebt even opmerkt om je weer te richten op je ademhaling. 

En als dat allemaal niet helpt bedenk dan dat je niet de enige bent en dat er nog nooit iemand is omgevallen van een beetje slaaptekort ;)